به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بتائین یک مولکول دو قطبی است که از یک آمینو اسید گلایسین و سه گروه متیل تشکیل شده است و ارزش این ماده بیشتر به دلیل این گروه‌های متیل می‌باشد.
مواد دارای بتائین
گندم و محصولات آن و همچنین یونجه اما منبع اصلی بتائین بی‌مهرگان دریایی و چغندر قند می‌باشد.
بتائین به صورت بتائین آنهیدروس، بتائین مونو هیدارت و بتائین هیدروکلراید به جیره حیوانات افزوده می‌شود.
متاسفانه پرندگان نمی‌تواند گروه‌های متیل را خودشان بسازند. بنابراین باید این گروه‌ها را از طریق منابع خوراکی تهیه کنند. متیونین، کولین و بتائین از جمله موادی هستند که توانایی متیل دهندگی را دارند.
به طورکلی بتائین در بافت کبد، تکثیر سلولی، ساخت کارنیتین، متابولیسم هموسیستئین و متیونین نقش دارد.
این ماده می‌تواند گروه متیل خود را به سایر مواد آلی بدهد که به این عمل، شرکت کردن در واکنش‌های متیلاسیون می‌گویند. بنابراین بتائین در متابولیسم انرژی و پروتئین حیوانات و طیور نقش دارد. نقش مهم دیگر بتائین این است که در تنظیم فشار اسمزی درون سلولی نقش دارد و با تاثیر بر متابولیسم انرژی و پروتئین می‌تواند در ضریب تبدیل نهایی گله نیز تاثیرگذار باشد.
نکته جالب دیگر این است که بتائین دارای سه گروه متیل می‌باشد و فقط یکی از این گروه‌ها می‌تواند در واکنش‌های متیلاسیون شرکت کند و گروه‌های متیل دیگر آن (دوتای باقیمانده) در مسیر تبدیل بتائین به گلایسین اکسید می‌شوند.
بتائین‌های موجود در بازار دارای 98درصد خلوص بتائین هستند و کولین کلراید‌های موجود در بازار دارای خلوص 60 تا 70درصد می‌باشند به نظر می‌رسد با وجود خلوص بالاتر بتائین به دلیل ورود کمتر گروهای متیل این ماده در واکنش متیلاسیون همچنان کولین نقش مهم متیل دهندگی را در صنعت دام و طیور ایفا خواهد کرد.
برخی از کارشناسان تصورشان بر این است که این ماده هر سه گروه متیل را در واکنش متیلاسیون وارد می‌کند که این‌طور نیست، بتائین فقط یکی از گروهای متیل خود را در واکنش وارد می‌کند یکی از موارد مهم در مورد این ماده قیمت آن است که چندبرابر کولین کلراید می‌باشد و هر دو ماده در واکنش متیلاسیون نقش دارند. اینجا این سوال پیش می‌آید که آیا منطقی است از بتائین استفاده شود؟
ساختار شیمیایی بتائین
برای بدست آوردن این جواب باید ابتدا نیاز حیوانات به بتائین را بدست آورد:
علاوه بر بتائین، متیونین و کولین نیز از دهنده‌های مهم گروه‌های متیل هستند. در نتیجه مقدار مورد نیاز به بتائین تحت تاثیر مقدار متیونین و کولین جیره و همچین درجه تنش اسموتیک وارد شده به روده طیور و سایر بافت‌ها می‌باشد.
به دلیل اینکه بتائین توانایی ابقای آب درون سلولی را دارد در شرایط استرس گرمایی این ماده می‌تواند کمک‌کننده باشد که به نظر می‌رسد در تابستان بهتر است بخشی از کولین را با بتائین جابجا کرد که البته نتایج علمی در این مورد هم ضد و نقیض می‌باشد.
با حضور بتائین، اسید آمینه مهمی مثل متیونین کمتر فعالیت متیل دهندگی را از خود نشان می‌دهد و در نتیجه این اسید آمینه ارزشمند صرف ساختن پروتئین و عضلات می‌شود که می‌تواند منجر به افزایش گوشت لخم لاشه گردد.
بتائین به صورت غیرمستقیم از ساختمان و عملکرد روده آسیب دیده بوسیله ایمریاها (بیماری کوکسیدیوز) حمایت می‌کند. همچنین بتائین به صورت مستقیم می‌تواند رشد انگل‌های ایمریا (عامل کوکسیدیوز) را مهار کند. پس در مهار اثرات بیماری کوکسیدیوز مفید است.
دو منبع برای تامین بتائین درون سلولی وجود دارد که شامل بتائین موجود در جیره و دیگری سنتز بتائین از طریق کولین کلراید می‌باشد.
بیشتر بدانیم: ضد کوکسیدیوزها یا کوکسیدیواستات‌ها
آشنایی با بیماری کوکسیدیوز (Coccidiosis)
منبع: اینترنت