به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ گردش منظم خون در بدن به وسیله انقباض عضله قلب انجام می‌گیرد و از این طریق به همراه خون و اکسیژن و مواد غذایی و الکترولیت‌ها و هورمون‌ها به سلول‌های بدن رسانده می‌شوند. بدین وسیله اعمال بدن تنظیم می‌شوند. خون مواد زائد حاصل از فعالیت‌های متابولیکی مانند دی‌اکسیدکربن را نیز حمل می‌کند. بیماری‌های قلبی ممکن است پس از تولد به وجود آمده یا مادرزادی باشند. روش‌ها و تجهیزات ویژه‌ای مانند الکتروکاردیوگرافی و اکوکاردیوگرافی و رادیوگرافی و گوشی مخصوص می‌توانند به‌طور دقیق فعالیت طبیعی و نیز انواع بیماری‌های قلبی را مشخص نمایند. علائم بیماری‌های قلبی شامل سرفه کردن و کوتاه شدن تنفس و رخوت و بی‌حالی و ضعف و اتساع حفره شکمی و متورم شدن دست و پا می‌باشند. اگر سگ دچار حملات غش می‌شود و از رشد طبیعی بازمانده و فعالیت بدنی حیوان کاهش یافته است و یا اگر لثه‌هایش آبی و تیره شده بهتر است از دامپزشک کمک بخواهید.
نارسایی احتقانی قلب در سگ‌ها (Congestive Heart Failure)
نارسایی قلب وقتی پیش می‌آید که قلب نتواند خون اکسیژن‌دار را به بدن برساند. واژه احتقانی اشاره به وضعیت غیرطبیعی دارد که حجم زیادی از مایع به دلیل نارسایی قلبی در خارج سیاه رگ‌ها انباشته شود (مثلا در ریه). وقتی که چنین حالتی رخ داد سگ شروع به سرفه می‌کند و تنفسش کوتاه می‌شود. درحین انجام تمرینات ورزشی زود خسته شده و شکم به دلیل تجمع مایع (آسیت) بزرگ می‌گردد. اگر بیماری نارسایی احتقانی قلب تشخیص داده شود به وسیله داروهای موثر بر قدرت و سرعت انقباض ماهیچه قلب درمان می‌شود. درمان‌های صحیح سبب افزایش ظرفیت عروقی و دفع مایع تجمع یافته در بدن از طریق ادرار می‌شود. تغذیه با غذاهای کم نمک موجب کاهش تجمع مایعات در بدن می‌شود.
بیماری کرم قلب در سگ (Heartworm Disease)
عوارض این بیماری ناشی از کرم‌هایی است که در حفره‌های قلب زندگی می‌کنند. میکروفیلر این کرم از طریق پشه ناقل وارد سیستم خون‌رسانی بدن می‌شود. کرم‌های بالغ به حفره‌های قلبی و عروق ریوی مهاجرت می‌نمایند. هنگامی که طولشان به سی سانتیمتر می‌رسد موجب انسداد جریان خون شده به عروق ریوی آسیب می‌رسانند. در این حالت قلب به راحتی نمی‌تواند خون را به ریه بفرستد. در شکل پیشرفته بیماری شاهد نارسایی قلبی و تخریب شدید بافت ریه خواهیم بود. بیماری کرم قلب به کمک دارو قابل درمان است. برای کشتن کرم بالغ در این بیماران استراحت طولانی توصیه می‌شود. برای پیشگیری بهتر است در فصول گرم سال علاوه بر مبارزه با پشه ناقل داروهای لازم به مصرف حیوان برسند.
بیماری مزمن دریچه‌ای در توله سگ‌ها (Chronic Valvular Disease)
دریچه‌های قلبی توله‌ها بسیار ظریف می‌باشد و به‌طور ناگهانی و دقیق باز و بسته می‌شوند و جریان خون را در قلب تنظیم می‌کنند. شکل متداول بیماری‌های قلبی بیماری مزمن دریچه‌ای است. این حالت وقتی پیش می‌آید که دریچه‌های قطور شده کاملا بسته نشوند و اجازه دهند خون از آنها نشت کند. این وضعیت سبب می‌گردد از قدرت قلب در پمپاژ کردن خون کاسته شده نارسایی قلبی پیشرفت نماید. علائم این نارسایی عبارتند از: سرفه، تنفس صدادار، سختی در نفس کشیدن و بی‌خوابی شبانه. دامپزشک با گوش دادن به صدای قلب صدای غیرطبیعی ناشی از عارضه فوق را تشخیص می‌دهد.
بیماری‌های مادرزادی قلب در سگ‌ها (Congenital Heart Diseases)
بیماری‌های مادرزادی قلب مشکلاتی هستند که در کارکرد قلب خلل وارد می‌کنند. این عارضه از زمان تولد وجود دارد. ولی فقط موقعی متوجه آن می‌شوید که توله را نزد دامپزشک ببرید. او صدا‌های غیرطبیعی قلب را تشخیص می‌دهد. گاهی اوقات بیماری فقط مدت کوتاهی بعد از تولد حضور دارد و بعد برطرف می‌شود. در ادامه تعدادی از بیماری‌های فوق معرفی می‌گردند.
یک شکل از بیماری مادرزادی قلب وجود مجرای نابجایی بین سرخرگ آئورت و ششی است. این مجرا قبل از تولد موجود است و کمی بعد از تولد مسدود می‌شود. این مجرا موجب ارتباط سرخرگ ششی و آئورت می‌شود درنتیجه وقتی این مجرا بسته نشده باشد خون اکسیژن‌دار به ریه‌ها بازپس زده می‌شود و بافت‌های سایر نقاط بدن از اکسیژن کمتری بهره خواهند برد. اگر به صدای قلب گوش دهید مور مور ممتدی را خواهید شنید. درمان آن فقط عمل جراحی است.
شکاف بین بطن‌ها
این عارضه در بعضی از توله‌های تازه متولد شده دیده می‌شود. این عارضه مشتمل بر وجود شکاف‌های باریک و کوچکی در دیواره ماهیچه‌ای که دو حفره بطنی قلب را از هم جدا می‌کنند می‌باشد. اندازه شکاف در بیماران مختلف متغیر است. درمان این عارضه هم به کمک عمل جراحی صورت می‌گیرد. از دیگر بیماری‌های مادرزادی انسداد دریچه ششی می‌باشد که راه خروج خون از بطن راست را مسدود می‌کند. بیماری فوق به استنوزپولمونیک معروف است. این نقص باعث افزایش فشار وارد بر قلب و نارسایی قلب می‌شود. بعضی ازاشکال انسداد (استنوز) به کمک عمل جراحی بهبود می‌یابند.
دکتر مهرداد حلوایی متخصص فیزیولوژی جانوری و فلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هواِ چین