تولید، نگهداری و بهداشت تخم های جوجه کشی

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ نکات مدیریتی زیر راهنمای خوبی در خصوص تولید تخم مرغ های تمیز ونگه داری صحیح آنها تا زمان قرار دادن در ماشین های جوجه کشی می باشد. تا آنجا که ممکن است مرغ ها را در روی سیم، پلاستیک و یا نرده های چوبی که فضولات دفع شده روی آنها جمع نمیشوند نگهداری کنید هر چند که باید به این نکته توجه کرد که بعضی از سویی های مرغ تخم گذار عادت به گذاشتن تخم در روی این نوع بستر ها را ندارند و باید برای آنها لانه های تخم گذاری در یک جای مشخص و یا نقاط مختلفی در داخل سالن تعبیه کرد.

- جهت کاهش تعداد تخم مرغ های گذاشته شده در روی بستر که به کثیفی و شکسته شدن بیشتر آنها می انجامد، تعداد کافی لانه تخم گذاری در نظر بگیرید. در این رابطه یک لانه تخم گذاری برای هر ۴ قطعه مرغ کفایت می کند. این لانه های تخم گذاری باید قبل از شروع تخم گذاری در محل های مورد نظر درداخل سالن قرار داده شوند.

- لانه های تخم گذاری باید فضای کافی داشته و به خوبی تهویه شوند و طوری باشند که ورود و خروج مرغ ها از آنها به راحتی صورت گیرد.

- کف لانه ها باید با استفاده از مواد بستر مناسب نظیر : تراشه نجاری، کاه و… پوشیده شود.

- شلی مدفوع درصد آلودگی پوسته تخم مرغ ها را افزایش می دهد با اتخاذ تدابیر لازم از جمله مدیریتهای بهداشتی و تغذیه ای از آن جلوگیری کنید.

- تخم مرغ ها را به دفعات در روز جمع کنید، حداقل ۴ بار در روز.

- در شب مواظب باشید که مرغ ها در داخل لانه های تخم گذاری استراحت نکنند (ماندن مرغ ها به مدت زمان طولانی تر در داخل لانه های تخم گذاری موجب کثیفی بیشتر لانه ها وشروع عمل کرچی در آنها می شود.

- در تمامی اوقات بستر را خشک نگه داشته وهر از چند گاه آن را تعویض نماید، تهویه صحیح به خشک نگه داشته شدن بستر کمک قابل توجهی می کند.

- با اعمال مدیریت تغذیه ای مخصوصا دراوج تولید و در فصول گرم سال از کاهش ضخامت پوسته و تولید تخم مرغ های غیر استاندارد، تا آنجا که مقدور است بکاهید. با استفاده از وسایل مناسب و بهداشتی تخم مرغ ها را جمع آوری وحمل نماید.

تخم مرغ های نا مرغوب و غیر استاندارد از قبیل ترک برداشته بی رنگ و یا دارای لکه رنگی خیلی بزرگ و کوچک و زیاد کثیف را از بقیه جدا کنید.

- پس از جمع اوری تخم مرغ ها را در اولین فرصت ضد عفونی نمایید. به خاطر داشته باشید که در این عملیات تنها آن عده از اجرام میکروبی که در روی پوسته هستند از بین میروند در حالی که میکروب های داخل تخم مرغ ها همچنان زنده باقی می مانند.

- قبل از جمع آوری و انتقال تخم مرغ ها دست های خود را با استفاده از اب و ماده ی شوینده موثر کاملا شستشو و ضد عفونی نمائید.

- اگر قرار است تخم مرغها برای مدتی ذخیره شوند باید آنها رادر اتاق هایی که درجه ی حرارت آنها بین ۱۳تا ۱۸ درجه ی سانتی گراد ونیز رطوبت شان ۷۵ درصد است نگهداری شود.

- از عرق کردن تخم مرغ ها جلو گیری کنید. این عرق کردن در زمانی که آنها از محل های سرد به اتاق های گرم انتقال می یابد می تواند اتفاق بیفتد که می توان آنها را در اتاق هایی که درجه ی حرارت آنها کنترل می شود نگه داری کرد.

ضدعفونی تخم مرغ ها

روش های مختلفی جهت حفظ سلامت و بهداشت تخم مرغ ها اعمال می شود. روش مورد استفاده بستگی به عواملی نظیر تعداد تخم مرغ، نوع استفاده از جوجه ها، تاریخچه وقوع بیماری ها و قیمت وسایل و مواد مصرفی دارد. در مزارع کوچک ممکن است حتی برنامه ضدعفونی کردن در بین نباشد و تخم مرغ ها را دراطاق های تمیزی برای مدت کوتاهی ذخیره کرد و بعد به موسسات جوجه کشی  فرستاد، برای مزارع پرورشی بزرگ بهتر است که آنها برای اتخاذ تدابیر لازم در خصوص نگهداری ضد عفونی و حفظ موارد بهداشتی با دامپزشکان متخصص با تجربه و سایر متخصصین دست اندرکار مشورت کنند. در زیر به برخی روش های رایج در زمینه ضد عفونی تخم مرغ های جوجه کشی اشاره می شود.

دود دادن

استفاده از دود حاصل از واکنش شیمیائی ایجاد شده بین فرمالین و پرمنگنات برای مدت های مدیدی است که در ضدعفونی و کاهش بار میکروبی تخم مرغ ها مورد استفاده قرار می گیرد. هر چند که در سال های اخیر به علت تاثیرات سوء این گاز در روی انسان، مرغ داران تمایل کمتری به استفاده از آن از خود نشان می دادند، ولی امروزه دوباره با اهمیت بیشتری که در زمینه ضد عفونی تخم مرغ ها پیدا کرده از آن در زمینه گندزدایی از تخم مرغ ها، مخصوصا تخم مرغ های جوجه کشی استفاده می شود.

اسپری نمودن مواد ضد عفونی

یکی دیگر از روش های مورد استفاده در زمینه ی ضد عفونی تخم مرغ ها میباشد وبدین ترتیب اعمال می شود که بعد از جمع آوری تخم مرغ ها آنها را روی تخم مرغ ها می پاشند که می تواند در صورتی که با نظر متخصصین نوعی اسپری انتخاب شده و به اندازه مجاز اسپری گردد مفید باشد.

استفاده از اشعه ماورا بنفش

استفاده از خاصیت گند زدایی اشعه ماورا بنفش یکی دیگر از روش های ضد عفونی نمودن تخم مرغ ها می باشد که امروزه وسایل و لوازم مورد نیاز برای این روش در اغلب مرغداری ها فراهم است که می توان در زمینه ضد عفونی کردن تخم مرغ ها از آنها با رعایت اصول توصیه شده استفاده نمود.

شستشوی تخم مرغ ها

بعضی از تولید کنندگان ترجیح می دهند که تخم مرغ ها را بشویند. اگر وسایل و امکانات لازم موجود باشد شستشو می تواند روش موثری در بهداشت تخم مرغ های جوجه کشی محسوب شود. ولی اگر درجه ی حرارت آب مورد استفاده پایین تر از میدان توصیه شده برسد و یا تعداد اجرام میکروبی موجود بیشتر از قدرت ضد عفونی کنندگی آب باشد می تواند خود آب به انتشار عوامل بیماری زا کمک کند. درجه ی حرات آب مصرفی باید همیشه بیشتر از درجه حرارت تخم مرغ باشد.

آب مورد استفاده نباید دوباره برگشت داده شده و بار دوم از آن به منظور ضدعفونی کردن استفاده شود، اگر از روش غوطه ور کردن استفاده می شود باید آب مصرفی به دفعات و به طور منظم عوض شود. غوطه ور کردن تخم مرغ ها نباید بیشتر از ۳ دقیقه طول یکشد واین غوطه ور کردن به صورت کامل انجام پذیرد و قبل از اینکه در داخل کارتن جایگاه مخصوص نگهداری قرار داده شوند کاملا خشک گردند. برای استفاده از آبی که مجددا برگشت می نماید با ید از وسایلی که سطح ماده ضد عفونی کننده رابه طور مرتب تنظیم می نمایند استفاده شود که این نوع شوینده ها باید مجهز به سیستم ضد عفونی کننده نهایی با استفاده از محلول هایی که دوباره برگشت داده نشده اند باشد.

برای کاهش آلودگی در زمینه شستشوی و ضد عفونی تخم مرغ ها امروزه لوازم و دستگاه های متنوعی به بازار آمده که موثر بودن آنها بستگی به نحوه استفاده و به کارگیری نکات توصیه شده در این مورد دارد. برای شستشوی تخم مرغ ها باید تنها از آبی که دارای کیفیت بالایی است استفاده شود که میزان آهن موجود در آن کمتر از ۲ قسمت در میلیون است.

مواد ضدعفونی کننده

مواد ضد عفونی کننده مختلفی توسط کارخانجات سازنده ی این نوع مواد ساخته شده و در بازار با اسامی و مارکهای متفاوت وجود دارند. ضدعفونی کننده هایی بر پایه کلرین از جمله مهمترین هاست که در سطح گسترده برای ضد عفونی نمودن وسایل و تخم مرغ ها مورد استفاده قرار می گیرند. نشان داده شده است که ترکیبات چهار تایی آمونیوم از جمله ضد عفونی کننده هایی هستند که می توانند در زمینه گندزدایی تخم مرغ ها مورد استفاده قرار گیرند و در کل دارای مزایای زیر می باشد:

- بی ضرر برای تخم مرغ های جوجه کشی

- داشتن حداقل باقی مانده مواد سمی در روی تخم مرغ ها

- بی ضرر برای افراد و وسایل

- داشتن قیمت مناسب

منبع: مجله خوشه