به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ برنامه تغذیه‌ای برای مرغ‌هایی که امکان دارد دچار استرس گرمایی شوند، می‌باید پیش از آن که گرمای تابستان اثرات منفی خود را روی مقدار خوراکی که مرغ‌ها می‌خورند بگذارد، به کار گرفته شود.
اکنون بهترین زمان برای بحث پیرامون این است که جیره مرغ‌های گوشتی را برای دوره‌ای که گرفتار استرس گرمایی می‌شوند چگونه فرموله کنیم.
مانند همە سال‌ها، پیش از این که موج گرمای تابستان برخیزد، می‌باید برنامه تنظیم جیره‌ای که بتواند اثرات استرس گرمایی، روی مقدار خوراکی که مرغ‌ها می‌خورند را کاهش دهد، آغاز کنیم.
باید به یاد داشته باشیم که مرغ‌های گوشتی هنگامی که دچار استرس گرمایی می‌شوند خوراک کمتری می‌خورند زیرا هضم و متابولیز خوراک، تولید گرمای درون بدن جوجه‌ها را افزایش می‌دهد، و از آسایش مرغ‌ها می‌کاهد.
این نکته را نیز باید بدانیم که گرمای بالا، همراه با بالا بودن سطح رطوبت هوا، بیش از گرمای خشک مرغ‌ها را آزار می‌دهد.
بیشتر بدانیم: اثرات عنصر روی بر تنش گرمایی جوجه‌های گوشتی
مدیریت مرغداری‌ها درهوای گرم
کاهش استرس گرمایی در مرغ‌های گوشتی
آنچه در زیر می‌آید نکات کلی برای روبرو شدن با این گرفتاری است:
در استرس گرمایی تراکم مواد مغذی جیره را بالا ببرید
به طور کلی پذیرفته شده است که اگر تراکم مواد مغذی جیره متناسب با گرمای هوا، بالاتر از سطح معمول باشد، مرغ‌ها در گرمای تابستان هم، هرچند کمتر خواهند خورد، اما به اندازه کافی مواد مغذی را از جیره، دریافت خواهند کرد. برای نمونه، اگر انتظار می‌رود که خوراک مرغ‌ها 10% در گرما کاهش یابد، پس همه مواد مغذی جیره (از جمله ویتامین‌ها، مواد معدنی، ریزمعدنی‌ها) می‌باید 10% افزایش یابند تا کمتر خوردن خوراک را جبران کند. اما باید دانست که امکان این که تراکم برخی از مواد مغذی جیره را تا این اندازه بالا ببریم محدود است. برای نمونه، امکان ندارد که سطح چربی در خوراکی که در مرغداری ساخته می‌شود را بیش از 6 تا 8درصد افزایش دهیم. همچنین بالا بردن تراکم برخی از افزودنی‌ها، بدون این که بدانیم روی سلامت مرغ‌ها چه تأثیری خواهند گذاشت به سادگی امکان‌پذیر نیست. اما گاهی، افت مقدار خوراک مصرفی آن اندازه است که تراکم مواد مغذی خوراک را نمی‌توان تا آن اندازه بالا برد که این اندازه افت خوراک را جبران کند. در چنین وضعی می‌باید کارهای اضافی دیگری را انجام داد.
پروتئین اضافی خوراک طیور را کم کنید
پروتئین اضافی، تجزیه می‌شود و از بدن دفع می‌گردد و این پروسه، معمولاً با ایجاد اندازه بالایی گرمای متابولیکی همراه است. در شرایط استرس گرمایی بهتر است تراکم پروتئین جیره را تا 2% کاهش دهید و در برابر، مقدار اسیدآمینه‌های کریستاله (Crystalline) را بالا ببرید، اما بدانید که کاستن بیش از این اندازه پروتئین یا اقتصادی نیست، یا سبب محدودیت اسید آمینه‌های والین و ایزولوسین می‌شود، هرچند که دوباره فرموله کردن با دقت جیره، شاید به شما اجازه دهد که سطح پروتئین را تا 4% کاهش دهید.
از تراکم مواد فیبری در تغذیه طیور بکاهید
هضم مواد فیبری، در مقایسه با هضم کربوهیدرات‌ها، چربی و لیپیدها، که کمترین گرما را ایجاد می‌کنند، گرمای بسیار بالایی پدید می‌آورد.
برای همین است که یکی از کارهای رایج برای مبارزه با استرس گرمایی مرغ‌ها، فیبر جیره را 1 تا 2درصد، (بسته به درصد اولیه) کاهش می‌دهند. این پیشنهاد برای هنگامی خوب است که جیره با فرآورده‌های جانبی حاصل از کشت محصولات کشاورزی که فیبر بالا دارند فرموله شده باشد، زیرا کاستن از فیبر جیره‌ای که پایه آن، سویا باشد چندان انجام شدنی نیست.
مصرف کالری‌های چربی را بالا ببرید
با توجه به آنچه در بالا گفته شد، چنین می‌نماید که چربی‌ها و روغن‌ها، نه تنها تراکم مواد مغذی جیره را بالا می‌برند، بلکه در روند هضم و متابولیز، کمترین گرما را پدید می‌آورند. برای همین است که جیره با تراکم بالاتر چربی‌ها، برای دوره استرس گرمایی پیشنهاد می‌شود.
همیشه ضروری می‌نماید که (به همان نسبت) تراکم همه اسیدآمینه‌ها بالا برده شوند تا از برهم خوردن توازن جیره پرهیز شود.
افزودن تراکم افزودنی‌های خوراک مرغ
پژوهش‌ها و تجربه‌ها، به روشنی نشان داده‌اند که برخی از افزودنی‌ها، و نیز بتائین، ویتامین C، کلرید پتاسیم، و یا بیکربنات سدیم می‌توانند اثرات منفی استرس گرمایی را کاهش، و خوردن خوراک و رشد را افزایش دهند و روی هم رفته به سلامت مرغ‌ها کمک کنند. پی بردن به دوز دقیق برای افزودن به آب یا خوراک، و ترکیب مجموعه این افزودنی‌ها کار دقیقی است و می‌باید به وسیله کسی که از نزدیک با مشکلات مرغداری آشنایی دارد، انجام شود.
مصرف جیره پلت شده در مرغداری
خوراک پلت شده، تراکم فیزیکی خوراک را بالا می‌برد که سبب می‌شود مرغ‌ها مواد مغذی بیشتری، به نسبت حجم خوراکی که می‌خورند، دریافت کنند. پلت کردن خوراک، همراه با کارهایی که در بالا پیشنهاد شدند، می‌تواند به تداوم دریافت مواد مغذی که مرغ‌ها در استرس گرمایی نیاز دارند کمک کند.
نوشته دکتر ماورومکالیز Mavromechalis.I)
منبع: نیکوتک