به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیشتر مرگ و میرهای جنینی در 25 روز اول بعد از جفتگیری رخ می‌دهد که مربوط به سوء تغذیه مادران است. استفاده از مراتعی که بیشتر از 50% شبدر یا سایر لگومینه‌ها را دارند بواسطه دارا بودن خاصیت استروژنیک باید در فصل جفتگیری خودداری نمود. از بعد جفتگیری تا 6 هفته مانده به زایمان میش‌ها نباید از مراتع زیاد غنی استفاده نمایند. در این دوره رشد جنین کم است و جیره دریافتی تقریباً همان جیره نگاهدارنده است. جنین دو سوم وزنش را در 6 هفته آخر آبستنی بدست می‌آورد. هرچقدر وزن جنین به هنگام تولد بیشتر باشد مرگ و میر بعد از تولد در آن کاهش می‌یابد. وزن مطلوب برای بره‌های تک‌قلو 6، دوقلو 5.6 و 3قلو 4.7 کیلوگرم می‌باشد.
دوره آبستنی در میش به 3 مرحله تقسیم می‌شود:
1- مرحله اول آبستنی (Implantation) از 1 تا 45 روزگی
در این دوره آمبریوژنز، اورگانوژنز و هیپرپلازی بافتی رخ می‌دهد. در این دوره جنین به انرژی زیادی احتیاج ندارد ولی مواد مورد نیاز دریافتی باید کیفیت بالایی داشته باشند. بین روز 22 تا 28 آبستنی چسبندگی آمبریو به دیواره رحم صورت می‌گیرد و از روز 30 آبستنی جفت شروع به رشد می‌نماید. در روز 40 آبستنی تعداد پلاسنتوم مشخص می‌شود که در طول آبستنی ثابت می‌ماند.
رشد در داخل رحم تحت تاثیر عوامل متعددی نظیر تغذیه مادر، هورمون‌ها، وضعیت جسمی مادر و... قرار می‌گیرد. اختلال در هریک از این عوامل می‌تواند تاثیرات سوء روی زندگی جنینی در حد تاثیرات ژنومی بگذارد. این تغییرات نه فقط جنینی را در داخل رحم بلکه با تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی که ایجاد می‌کنند کل زندگی آن را پس از تولد تحت تاثیر قرار می‌دهد. بطورکلی اثرات نامطلوب در دوره زندگی آمبریونیک می‌تواند منجر به تغییرات فیزیولوژیک و متابولیسمی دائم در دوره بلوغ شود.
سوء تغذیه مادر در مرحله اول آبستنی توسط جنین قابل جبران است و روی وزن آن در هنگام تولد اثر چندانی ندارد. در این دوره روزانه 1/3 کیلوگرم علوفه باکیفیت برای میش تازه آبستن 60 کیلویی کافیست.
2- مرحله دوم آبستنی (Placental development) از 45 تا 90 روزگی
دوره رشد جفت بوده که در 80 روزگی به پیک می‌رسد. رشد جنین در این مقطع ناچیز می‌باشد بطوری‌که جیره نگه‌دارنده برای آن کافی است (1/2 تا 1/3 کیلوگرم علوفه در روز). جنین تا 6 هفته مانده به زایمان فقط به حدود 25درصد وزن زمان زایش می‌رسد بنابراین در این دوره جیره نگاهدارنده احتیاجات آن را برآورده می‌نماید.
رشد جفت، جنین و پستان در مراحل مختلف آبستنی
3- مرحله سوم (Foetal growth and development) از 100 تا 143 روزگی
تغذیه میش‌های آبستن در 6 هفته آخر آبستنی
مرحله سوم با رشد ماکزیمم جنین همراه است بطوری‌که 75درصد وزن جنین در این دوره بدست می‌آید.
برای جلوگیری از مسمومیت آبستنی، تولید بره‌های کوچک جثه و بره‌های ضعیف به‌هنگام زایمان و همچنین بخاطر افزایش تولید شیر در میش‌ها بعد از زایمان بهتر است در 6 هفته آخر آبستنی به میزان نیم کیلو جو یا ذرت علاوه بر جیره روزانه در اختیار میش‌های آبستن قرار داده شود. مواظب باشید میش‌ها در آخر آبستنی زیاد چاق نشوند چون به‌هنگام زایمان احتمال سخت‌زایی وجود خواهد داشت. بعد از زایمان به ترتیب بر میزان نیاز به انرژی و پروتئین 30 و 55درصد افزوده می‌شود. میش‌ها باید براساس تعداد نوزادهایشان ازنظر دریافت غذا به گروه‌های متفاوت تقسیم شوند.
تغذیه تخمینی در آخر آبستنی
یک رژیم غذایی کاربردی برای میش‌ها در اواخر بارداری شامل موارد زیر است: 1/5 تا 2 کیلوگرم یونجه باکیفیت متوسط (یا معادل با چرا در مرتع) و 0/5 تا 1 کیلوگرم دانه کنسانتره مانند ذرت بصورت روزانه برای هر میش. آب تازه و مواد معدنی نیز بسیار مهم هستند.
برای مطالعه بخش‌های دیگر این مقاله کلیک کنید:
نکاتی در پرورش گوسفند