جایگاه پروبایوتیک‌ها در تولید بدون آنتی‌بیوتیک

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ سال گذشته، یک شرکت پژوهشی به نام Global Insight Market پیش‌بینی کرد که ارزش مصرف پروبایوتیک‌ها در مرغداری‌های جهان در سال 2023 به 1/2بیلیون دلار خواهد رسید.

مصرف پروبایوتیک‌ها در مرغداری‌ها از هنگامی رو به گسترش نهاد که قوانین سختگیرانه برای جلوگیری از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در اروپا از سال 2006 به تصویب رسید، در آمریکا نیز شرکت‌های بزرگ تولید مواد خوراکی، مانند مک دونالد، و کنتاکی، به سبب فشاری که از سوی مصرف‌کنندگان به آنها وارد می‌شد داوطلبانه اعلام کردند که از مصرف گوشت دام و طیوری که در پرورش آنها از آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد/ پیشگیری‌کننده، استفاده شده باشد خودداری خواهند کرد.

هرچند همه می‌دانیم که پروبایوتیک‌ها سیستم ایمنی را تقویت می‌ کنند و با بیماری‌زاهایی که می‌توانند سطح تولید را کاهش دهند به مبارزه برمی‌خیزند، اما هنوز هم همه سودمندی‌های مصرف پروبایوتیک‌ها و شیوه عمل آنها شناخته نشده‌اند.

باکتری‌هایی که به عنوان پروبایوتیک شناخته شده‌اند دربرگیرنده چندین گروه باکتری، مانند: باسیلوس‌ها، استرپتوکوکوس‌ها، لاکتوباسیلوس‌ها، انتروکوکوس‌ها، بیفیدوباکتریاها، کاندیداها، ساکارومایسس‌ها و آسپرژیلوس‌ها هستند که به صورت مکمل به خوراک یا آب نوشیدنی مرغ‌ها افزوده می‌شوند. این فرآورده‌ها می‌توانند تک سویه یا پرسویه باشند، و یا کاربردهای خاصی داشته باشند.

پژوهش‌های تازه

دکتر شایان شریف همراه با تیم خود در دانشگاه گالپ انتاریو (کانادا) روی پروبایوتیک‌ها به عنوان جانشین مواد ضدمیکروبی در صنعت مرغداری برای مبارزه با سالمونلا، کمپیلوباکتر ژژونی و کلستریدیوم پرفرانژه کار می‌کند.

تیم شریف نشان داده است که باکتری‌های تولیدکننده اسیدلاکتیک می‌توانند از استقرار سالمونلا در گله‌ها، به گونه‌ای معنی‌دار بکاهند.

هنگامی که از دکتر شریف پرسیده شد که آیا استفاده از پروبایوتیک‌های باکتریایی تولیدکننده اسیدلاکتیک‌ها را در مرغداری‌های تخمگذار و گوشتی توصیه می‌کند یا نه، پاسخ داد: به طورکلی بله، اما این سویه‌های باکتری که ما در پژوهش خودمان بکار بردیم هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده‌اند.

درباره کمپیلوباکتر ژژونی، که بزرگترین عامل مسمویت غذایی انسان است، دکتر شریف گفت: او و همکارانش نشان داده‌اند که پروبایوتیک‌ها می‌توانند از تجمع این باکتری در مرغ‌ها نیز بکاهند، هرچند که نه به آن اندازه که روی کاهش سالمونلا مشاهده کرده‌اند. وی افزود که هنوز نتیجه روشنی درباره تأثیر پروبایوتیک‌ها در مبارزه با کلستریدیوم پرفرانژه، که نکروز روده ایجاد می‌کند نگرفته‌اند.

بیشتر بدانیم:
مقایسه آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد با پروبایوتیک‌ها
برآورد محتویات پروبایوتیک‌های باکتریایی
تأثیر پروبایوتیک‌ها و پری‌بایوتیک‌ها در عملکرد جوجه‌های گوشتی و وضع ایمنی آنها

تیم دکتر شریف پژوهش خود را در زمینه تأثیر پروبایوتیک‌ها روی تندرستی مرغ‌ها، آسایش آنها، عملکرد سیستم ایمنی، و عملکرد تولید (شامل هزینه‌ها) گسترش داده‌اند. وی می‌گوید:

«ما و دیگر پژوهشگران به روشنی و قاطعیت نشان داده‌ایم که پروبایوتیک‌ها می‌توانند تأثیر سودمندانه‌ای روی سلامتی عمومی میزبان خود بگذارند». به ویژه در آزمایشگاه من، ما دیدیم که مصرف پروبایوتیک‌ها می‌توانند پاسخ ایمنی مرغ‌ها را تقویت کنند.

ولی هنوز روی آسایش مرغ‌ها کار نکرده‌ایم، اما وقتی کسی می‌بیند که سلامتی مرغ‌ها با مصرف پروبایوتیک‌ها بهبود یافته است می‌تواند بپذیرد که آسایش آنها نیز بهتر شده است. سرانجام این که آزمایشگاه من و دیگر آزمایشگاه‌ها به تولید مرغ‌ها نیز رسیدگی کرده‌اند و دیده‌ایم که مصرف پروبایوتیک‌ها تأثیر مثبتی روی تولید نیز گذاشته است.

دکتر پاتریشیا رایاز در دانشگاه ایالتی اوکلاهوما و همکارانش نیز چندین سال است که تأثیر پروبایوتیک‌ها روی مرغ‌ها را بررسی می‌کنند. در سال 2017 از پژوهشی که زیرنظر دکتر رایاز، دکتر پینالوزا و دکتر هرناندز انجام شد، چنین نتیجه گرفتند که مرغداری‌هایی که پروبایوتیک مصرف می‌کنند، هم به وزن بالاتری می‌رسند، و هم تلفات کمتری دارند. این تیم پژوهشی آمیزهای از سویه‌های پروبایوتیکی که آنها را به سبب اینکه می‌توانستند مقدار بالایی آنزیم تراوش کنند و بهره بردن مرغ‌ها از خوراکی که می‌خورند را افزایش دهند و میکروفلور دستگاه گوارش مرغ‌ها را با ثبات نگه دارند برگزیدند و به مرغ‌ها دادند. آنها، این آمیزه پروبایوتیکی را زیر دمای بسیار بالا قرار دادند تا مطمئن شوند که در روند پلت کردن خوراک مرغ‌ها نابود نخواهند شد.

تجربه دست اول

جری کامپوز از مرغداری خودش در کالگاری آتلانتا که یک مزرعه کوچک مرغداری 5000 تایی دارد از سال‌ها پیش تصمیم گرفت با تولید گوشت مرغ بدون آنتی‌بیوتیک، مرغ‌های خود را مستقیماً، و با فروش آنلاین به مصرف‌کنندگان بفروشد. وی یک فرآورده پروبایوتیکی را که بر پایه آزمایش‌های علمی تولید می‌شد به خوراک مرغ‌ها افزود تا کیفیت مرغ‌های مزرعه خود را بالا ببرد.

این مرغدار می‌گوید که مصرف پروبایوتیک‌ها یکی از کارهای گوناگونی است که او برای تداوم تولید گوشت مرغ با کیفیت انجام می‌دهد. از کارهای دیگر او پاکیزه نگه داشتن سالن و محوطه مرغداری است. وی در نزدیکی پایان دوره، از مقدار خوراکی که مرغ‌ها می‌خورند کم می‌کند و جیره‌ای برای مرغ‌ها درست می‌کند که هم سلامتی مرغ‌ها را تأمین کند، و هم کیفیت گوشت آنها را بالا ببرد، و هم از تلفات مرغ‌ها بکاهد. اینکار برای او 2 تا 4درصد هزینه خوراک را افزایش می‌دهد. این افزایش برابر هزینه‌ای است که دیگر مرغداران که آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند باید برای خرید آنتی‌بیوتیک بپردازند.

برگرفته از مجله مرغداری 2018 – poultry Canadian نوشته Treena Hein

منبع: نیکوتک